მსოფლიოს პოლიტიკურ სომხობას სურს, კრასნოდარის ,,არცახი” რუსი ჯარისკაცების სიცოცხლის ფასად გაინაღდოს
სომხურმა დიასპორამ, სამხრეთ კავკასიაში ომის განახლების მცდელობის მორიგი ნაბიჯი გადადგა, წერს რუსული ინტერნეტგამოცემა ,,გრადატორი”. ეს პროვოკაცია, ანტითურქულ-ანტიაზერბაიჯანული ,,სოუსითაა” მორთმეული, თუმცა დიდწილად ანტირუსული მიმართულება უფრო აქვს. ამერიკის სომხურ ნაციონალისტურ კომიტეტს (ასნკ) გაუფრთხილებია ამერიკის პრეზიდენტი ჯო ბაიდენი, სახელმწიფო მდივანი ენტონი ბლინკინი და სახელმწიფო დეპარტმენტი, რომ აზერბაიჯანი და თურქეთი თავდასხმას აპირებენ სიუნიქზე და შემდეგი სამიზნე სომხეთი გახდება. ცნობისთვის, სიუნიქი, იგივე სივნიეთი სომხეთის უკიდურეს სამხრეთით მდებარე პროვინციაა, რომელსაც ჩრდილოეთით სომხეთის პროვინციალ ვაიცძორი ესაზღვრება, დასავლეთით აზერბაიჯანის ნახჭევანის ოლქი, აღმოსავლეთიდან ყარაბაღი, ხოლო სამხრეთით, ირანი. თურქეთ-აზერბაიჯანის შესაძლო თავდასხმის შესახებ ინფორმაცია, ხსენებული კომიტეტის ტვიტერგვერდზე ყოფილა განთავსებული. ჟურნალისტი დაინტერესებულებს მოუწოდებს, რომ გადაათვალიერონ ინტერნეტსივრცეში, თურქეთსა და აზერბაიჯანში არსებული განწყობები, მაშინვე მიხვდებით, რომ ომისა და მტრობისკენ მოწოდებები, თავად სომხურ თემში, განსაკუთრებით მათ დიასპორებში ისმისო. ამ დიასპორებს შორის ყოფილა რუსული და ამერიკულიც, ანუ იმ ქვეყნების, სადაც გავლენის ყველაზე მსხვილი სომხური ლობისტური ცენტრებია. ხან რუსეთში მცხოვრები სიმონიანები და გაბრელიანოვები ამღვრევენ წყალს, ხან მათი ამერიკელი თანამოძმეებიო. სიმონიან-გაბრელიანოვებს ფაქტობრივად მთელი რუსული მედია აქვთ ხელში ჩაგდებული. ახლა ამერიკული ,,ჩამოსხმის” სომეხი ნაციონალისტები მოუწოდებენ ბაიდენს, რომელიც ისედაც სულგანაბული ელოდება სამხრეთ კავკასიაში რუსული სამშვიდობო მისიის მარცხს, რომ ჩაერიოს და ,,დასაჯოს” Aაზერბაიჯანი და თურქეთი. სინამდვილეში ეს ორივე ქვეყანა სომხეთთან ურთიერთობის ნორმალიზებას და ამ შეუმდგარი სახელმწიფოს ღრმა კრიზისიდან გამოყვანას ცდილობენ, რომ სომხებმა თვითონაც ნორმალურად იცხოვრონ და სხვებიც დაასვენონო.
სომხებმა ნათლად აჩვენეს, რომ არ აქვთ სახელმწიფოებრიობის გამოცდილება. მათ თვითონ არ სურთ საკუთარ სახელმწიფოში ცხოვრება, მოდებული არიან ყველა მხარეს და ცდილობენ ჩააკვეხონ თავიანთი ,,არცახი” უცხო ქვეყნების ტერიტორიებზეო. რაც შეეხება არცახს, რომელიც ყარაბაღის ბოლო ომის დროს და მის შემდგომ პერიოდში ენაზე აკერიათ რუსეთში ,,მოღვაწე” სომხებსა და მათთან მოლაქუცე ჟურნალისტებსა და ექსპერტებს, ისინი ამ სახელით მოიხსენიებენ ყარაბაღს. არცახი ისტორიული პროვინცია გახლდათ, რომელიც შედიოდა დიდი სომხეთის შემადგენლობაში ჩვენს წელაღრიცხვამდე 387 წლიდან 189 წლამდე. ამის შემდეგ, ეს პროვინცია კავკასიის ალბანეთის შემადგენლობაში იყო, VII საუკუნეში სასანიანთა იმპერიამ დაიპყრო, მოგვიანებით არაბების კონტროლქვეშ გადავიდა. არცახიც მცირე სიუნიკი ყოფილა, დღევანდელი ყარაბაღის შემადგენლობაში. სომხების ,,სამიზნე”, როგორც წესი, შემდგარი, რესურსებით მდიდარი სახელმწიფოებია, მათ შორის რუსეთი, ისინი პარაზიტობენ სხვა ხალხების რესურსებზე, ისაკუთრებენ მათ მიღწევებს და შემდეგ იმასაც კი ახერხებენ, რომ შთააგონონ ყველას, თითქოს სომხები ,,უმაღლესი ერია”-ო.
ჯო ბაიდენისადმი გზავნილში სომეხი ნაციონალისტები აღშფოთებას გამოთქვამენ, ხომ ხედავთ სომხეთის საზღვრები როგორ ახლოს, უშუალოდ აზერბაიჯანის ,,ახალ” საზღვრებთან რომ აღმოჩნდაო. არადა ეს ე.წ. ახალი საზღვრები, აზერბაიჯანის სსრ-ის დროინდელია. ისმის კითხვა, ასე რამ აღაშფოთა ამერიკელი სომხები, როცა ვითარება ნორმალურ კალაპოტს უბრუნდება, ორივე სახელმწიფო, ანუ სომხეთი და აზერბაიჯანი უკვე საერთაშორისოდ აღიარებულ საზღვრებში იარსებებს, მაგრამ სომხობას არ შეუძლია იმასთან შეგუება, რომ მიტაცებულის დაბრუნება აიძულესო. პრეზიდენტ ბაიდენს კი ის არ მოწონს, რუსეთმა პოზიციები რომ გაიმყარა სამხრეთ კავკასიაში, რადგან აზერბაიჯანმა ნება დართო რუს სამშვიდობოებს, მის ტერიტორიაზე განლაგებულიყვნენ. ამერიკელი სომხები საჩვენებელ გლოვას იმის გამო აწყობენ, რომ საზღვრების დემარკაციის შედეგად, რაც ,,ჯპს”-ის დახმარებით ჩატარდა, 11 სომხური სახლი აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე აღმოჩნდა. იქ მცხოვრებთაგან ზოგიერთს, გადასახლება გადაუწყვეტია. ამიტომაც არ იყო საჭირო, სხვის ტერიტორიებზე დასახლება. ორი-სამი ოჯახის იქიდან გადასვლა ტრაგედია არ არის, ტრაგედია იმ შემთხვევაში მოხდება, თუ ახალი სომხური პროვოკაციების გამო, კვლავ იფეთქებს ომი და ორივე მხრიდან კვლავ იქნება ათასობით მსხვერპლი. თუ სომხურმა დიასპორამ შეძლო ყარაბაღში ახალი ომის პროვოცირება, რუსეთი ნებისმიერ ფასად ჩათრეული აღმოჩნდება ამ სისხლიან კონფლიქტში. მსოფლიოს პოლიტიკური სომხური თემი ცდილობს ბაიდენს რუსეთის დაშლაში დაეხმაროს, თანაც კრასნოდარული ,,არცახი”, რუსეთის ჯარისკაცების სიცოცხლის ხარჯზე მიიღოსო.
